FAQ – SŁOWNICZEK POJĘĆ

Promuje zatrudnienia wspomagane osób z niepełnosprawnościami na otwartym rynku pracy w środowisku biznesowym i instytucjonalnym.


Z jednej strony jest to okazja do zaprezentowania i podsumowania naszych całorocznych działań. Przedstawienie dobrych praktyk firm, z którymi udało nam się nawiązać współpracę oraz efektów naszej codziennej działalności. Ponadto umożliwia nagłośnienie zatrudnienia wspomaganego, tak, aby idea ta trafiła do większej liczby odbiorców.

Giełda Mocy jest również okazją do zaprezentowania sylwetek uczestników, którzy, dzięki wysiłkowi włożonemu w samorozwój stali się gotowi do podjęcia zatrudnienia. Mogą oni opowiedzieć o swoich doświadczeniach, umiejętnościach i zdolnościach pracodawcom zainteresowanym podjęciem dobrych praktyk. Taka formuła niweluje granice społeczne podziału na osoby pełno- i niepełnosprawne, doprowadzając do spotkania na bezpiecznym i otwartym gruncie.

Tegoroczna edycja Giełdy Mocy ma również charakter konferencyjny. Tworzy wspólne forum do wypowiedzi osób z niepełnosprawnością, pracodawców oraz trenerów pracy. Dzięki temu firmy, które jeszcze nie podjęły działań mających na celu wprowadzenie zatrudnienia wspomaganego mogą dowiedzieć się z pierwszej ręki szczegółów tego procesu. Przedstawiciele firm mają okazję do poznania zalet, korzyści i trudności w przebiegu zatrudnienia wspomaganego.

Osoby z niepełnosprawnością intelektualną zazwyczaj mają problem z samodzielnym znalezieniem dobrego miejsca pracy.


Trudnościami obwarowane jest już samo poszukiwanie pracy – korzystanie ze stron internetowych z ofertami, napisanie CV oraz aplikowanie na wybrane stanowisko. Rzeczy te wymagają szeregu umiejętności często niedostępnych osobom z niepełnosprawnością intelektualną.

Wiele osób z niepełnosprawnością obawia się, że znalezienie pracy przekreśli szanse na rentę bądź spowoduje jej zawieszenie. Jest to często spowodowane nieznajomością aktów prawnych i kwot zarobków, od których następuje zawieszenie renty. Kolejną obawą jest ubieganie się, nierzadko wielokrotne, o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Stan zatrudnienia, w przekonaniu osób niepełnosprawnych, może spowodować utrudnienia w staraniach o rentę. Ponadto samo podjęcie pracy wiąże się z wizytami u lekarzy, podpisywaniem umów i obsługiwaniem konta bankowego, co również może wpłynąć zniechęcająco bądź odstraszająco na potencjalnego pracownika.

Radzenie sobie ze zmianami i nowościami to kolejna trudność, którą napotykają na swojej drodze pracownicy z niepełnosprawnością intelektualną. Rozpoczęcie pracy w nowym, nieznanym miejscu i wykonywanie nowych obowiązków (czy też obowiązków znanych w nowy sposób) może być przytłaczające. Zapamiętanie dojazdu do miejsca pracy, kolejnych zadań, rozkładu pomieszczeń i przedmiotów to nie lada wyzwanie. Obawy mogą również dotyczyć poznania nowych osób. Czy okażą się cierpliwe, akceptujące, otwarte, miłe? Czy też będą pospieszały, krzyczały i zabraknie im cierpliwości?

Wielu pracodawców oczekuje dużej samodzielności zarówno w zakresie wykonywania, jak i planowania swojej pracy. Niestety, dla osób z niepełnosprawnością intelektualną takie oczekiwania niejednokrotnie okazują się zbyt wygórowane. W wielu miejscach pracy nawet jeśli odbywa się szkolenie, to trwa ono krótko, a po jego zakończeniu od pracownika oczekuje się znajomości swoich zadań.

Zrozumiałym więc staje się, że podjęcie nowej pracy, stresujące dla każdego, w przypadku pracowników z niepełnosprawnością intelektualną obostrzone jest dodatkowymi trudnościami.

Wspiera osoby z niepełnosprawnością oraz, pełni rolę pośrednicząco-edukacyjną względem pracodawcy i współpracowników.


Ma za zadanie bezpieczne wprowadzenie nowego pracownika na stanowisko pracy. Zapewnia poczucie komfortu w nieznanej sytuacji oraz pomaga wdrożyć się do obowiązków. Ważne jest tutaj uczenie poprzez prezentowanie zadań i wspólne ich wykonywanie w celu jak najlepszego zapoznania się aż do nabycia potrzebnych umiejętności. Często pojawia się również aspekt pomocy w organizacji zadań – co niejednokrotnie stanowi niemałe wyzwanie dla osoby z niepełnosprawnością intelektualną. W ten sposób wdrożenie nie jest obciążające dla pozostałych członków zespołu oraz stresujące dla nowego pracownika.

Na osoby z niepełnosprawnością intelektualną w większym stopniu wpływają trudności rodzinne i inne sytuacje pozazawodowe. Bardziej prawdopodobne jest, że zachwiania zwyczajowego trybu życia wpłyną na funkcjonowanie w pracy. Z tej też przyczyny ważne jest aby pracodawca informował trenera pracy nawet o niewielkich problemach związanego z nim pracownika. Wówczas trener pracy może odpowiednio szybko zareagować i wesprzeć uczestnika, z którym pracuje. W przypadku Stowarzyszenia Otwarte Drzwi wsparcie to jest o tyle skuteczne, co kompleksowe – poza wsparciem w miejscu pracy uczestnik może liczyć na szereg innych specjalistów (asystentów, psychologów, instruktorów), którzy oferują pomoc w wielu aspektach życia.

Względem pracodawcy działania trenera pracy w pierwszym okresie – podejmowania współpracy z firmą – najważniejsza jest edukacja. Chodzi o przekazanie potencjalnemu pracodawcy informacji ogólnych na temat zatrudnienia osób z niepełnosprawnością – ich zalet, korzyści finansowych oraz możliwości. Przekazanie informacji o mocnych (ogólnie rzecz ujmując) stronach naszych uczestników, ich zdolnościach i formach nabywania kwalifikacji. Niemniej istotne są informacje o zmniejszeniu składek na PFRON, a nawet dofinansowaniach do stanowisk pracowników z niepełnosprawnością.

Jeśli pracodawca zainteresowany jest współpracą, a oferowane przez niego stanowisko jest lub może być dostosowane do możliwości konkretnej osoby – czas na rozmowę o pracę. Na tym etapie ważne jest, aby pracodawca poznał mocne, ale również słabe strony pracownika. Specyficzne trudności (czy to związane z uwagą, pamięcią czy emocjami), jeśli zostaną scharakteryzowane na początku nie będą zaskoczeniem, gdy ujawnią się w późniejszym czasie. Czyli obawy przed nieznanym zostaną zniwelowane.

Ważne, aby w tej edukacji uczestniczyli, na ile to możliwe, przyszli współpracownicy osoby z niepełnosprawnością. Często pomijani w procesie decyzyjnym, to oni w dużej mierze wpłyną na skuteczność procesu zatrudnienia wspomaganego. Poprzez swoje nastawienie, otwartość sprawią, że nowy pracownik poczuje się mile widziany i doceniany lub, wręcz przeciwnie, oceniany negatywnie i niechciany.

To procesem podjęcia pracy przez osoby z niepełnosprawnościami w warunkach integracji na otwartym rynku pracy przy wsparciu trenerów pracy (job coach).

trener pracy – job coach

Co istotne, wsparcie to obejmuje nie tylko poszukiwanie pracy, ale również wsparcie w treningu umiejętności w miejscu pracy oraz kontakcie z pracodawcą i współpracownikami. Trener pracy wspiera pracownika z niepełnosprawnością tak długo, jak jest to konieczne, by następnie stopniowo się wycofywać.

W działalności Stowarzyszenia Otwarte Drzwi znamienna jest kompleksowość wsparcia, które poza działką zawodową obejmuje wiele innych aspektów funkcjonowania uczestnika. Dzięki temu dany pracownik, nawet po wycofaniu się trenera pracy z aktywnego treningu zawodowego, w każdej chwili może otrzymać dodatkowe wsparcie.

Pomimo wielu lat obecności w Polsce modelu zatrudnienia wspomaganego, wciąż jest to dość mało znana formuła. Trudno stwierdzić jednoznacznie, z czego taka sytuacja wynika. Wskazywać można szereg problemów, z jakimi borykają się zarówno osoby z niepełnosprawnością, jak i pracodawcy.

Główne projekty, w ramach których realizowaliśmy koncepcję zatrudnienia wspomaganego to m.in.:

  • Prowadzenia Ośrodka Wsparcia dla Osób Niepełnosprawnych Partnerzy, gdzie ZW jest jednym z podstawowych elementów wsparcia;
  • Kierunek Samodzielność – realizowanie modelu ZW wobec osób z niepełnosprawnościami, klientów Agencji Zatrudnienia Stowarzyszenia;
  • Giełda Mocy – cykliczne wydarzenie promującego zatrudnienie wspomagane osób z niepełnosprawnością w środowisku biznesowym i instytucjonalnym od 2012 r.
Zespół zawodowy złożony z profesjonalistów – wsparcie skutkujące zatrudnieniem

Wszystkie działania związane z rehabilitacją zawodową i zatrudnieniem wspomaganym w Stowarzyszeniu Otwarte Drzwi realizowane są przez członków Zespołu Zawodowego. Jest to grupa specjalistów, która spotyka się w każdym tygodniu i składa z: koordynatora ds. rehabilitacji, psychologów, doradców zawodowych i trenerów pracy. Głównym celem Zespołu Zawodowego jest zaplanowanie i skoordynowanie wsparcia dla beneficjentów wchodzących na rynek pracy przy współpracy z ich pracodawcami. Wsparcie udzielane beneficjentowi jest zawsze dostosowane do jego potrzeb i możliwości, a jego celem jest uzyskanie maksimum samodzielności oraz utrzymanie zatrudnienia. Dzięki zespołowemu podejściu do pracy trenerzy pracy nie są osamotnieni, a efektywność ich działań jest zdecydowanie wyższa.

Realizowany w Stowarzyszeniu model zatrudnienia wspomaganego to zintegrowany i efektywny system skierowany na beneficjenta

Zatrudnienie wspomagane realizujemy zgodnie z 5 etapowym modelem zatrudnienia wspomaganego zgodnym z zasadami EUSE. Dzięki temu, że ZW jest jednym z elementów wsparcia, które realizujemy i odbywa się w ośrodku wsparcia, na pierwszym i drugim etapie ZW mamy możliwość bardzo dobrego poznania naszych beneficjentów – nie tylko podczas indywidualnych spotkań z trenerem, a poprzez uczestnictwo beneficjenta w całej palecie zajęć w pracowniach terapeutycznych, zajęciach edukacyjnych, społecznych, spotkaniach indywidualnych i grupowych z kadrą merytoryczną ośrodka. Daje to możliwość dobrego zdiagnozowania potencjałów i dopasowania na kolejnym etapie odpowiedniego zatrudnienia. Ta rozszerzona oferta jest kierowana szczególnie do tych osób z niepełnosprawnościami, które przeszły już wiele innych projektów związanych ze wspieraniem zatrudnienia (w innych organizacjach i instytucjach), a które pomimo wielokrotnych prób nie kończyły się podjęciem zatrudnienia. Dzięki takiemu podejściu często osoby długotrwale bezskutecznie poszukujące pracy zaczynają mieć możliwość efektywnego skorzystania ze wsparcia.

Każdy beneficjent, nawet jeżeli pracuje ma zapewnioną ciągłość wsparcia różnych specjalistów (trenera pracy, pracownika socjalnego, asystenta, psychologa) oraz możliwość udziału w aktywnościach społecznych (np. zajęcia fotograficzne, teatralne, wyjścia kulturoznawcze, sesje społeczności, spotkania dla osób zatrudnionych, imprezy okolicznościowe, wyjazdy). Jeżeli beneficjent utraci zatrudnienie, albo chce zmienić rodzaj czy zakres pracy ma możliwość w każdym momencie skorzystania z całej dostępnej oferty ośrodka.

Współpraca z pracodawcami to konieczność, która zwiększa efektywność

Dzięki temu osiągamy niespotykaną efektywność liczoną wskaźnikiem utrzymania zatrudnienia po 1 roku od wejścia na rynek pracy (z uwzględnieniem procesu readaptacji zawodowej).

To ogólnopolska organizacja pożytku publicznego, która działa dzięki ludziom i dla ludzi. Od początku swojej działalności, czyli od 1995 roku wsparło ponad 75 tys.osób:


dzieci i młodzież, osoby z niepełnosprawnością, doświadczające bezdomności, bezrobocia, biedy, borykające się z różnymi problemami: zdrowotnymi, rodzinnymi, społecznymi, mieszkaniowymi, materialnymi. Dla tych grup prowadzi 15 ośrodków, a w każdym z nich wypracowuje nowe standardy pomocy społecznej, w tym przede wszystkim pomocy wzajemnej.

W codziennej działalności realizuje programy w obszarach: aktywizacji zawodowej, rehabilitacji społecznej, wychodzenia z bezdomności, resocjalizacji, promocji sztuki i edukacji kulturalnej. Świadczy poradnictwo psychologiczno-pedagogiczne, zawodowe, prawne, pomoc socjalną, szkolenia i kursy zawodowe, organizuje turnusy rehabilitacyjne, kampanie społeczne, konkursy i wiele innych. Adresaci projektów stają się często partnerami w działaniach podejmowanych na rzecz środowiska społecznego. W praktyce oznacza to, że człowiek dzięki indywidualnemu podejściu odbudowuje swoją godność, poczucie własnej wartości, zdobywa niezależność materialną, satysfakcjonującą pracę, zmienia swoje życie.

Więcej o działalności Stowarzyszenia Otwarte Drzwi: www.otwartedrzwi.pl

Stwarza warunki, w których partnerzy biznesowi mają szansę do wymiany doświadczeń, dzielenia się wiedzą, wzajemnej inspiracji oraz networkingu.


Zespół specjalistów Stowarzyszenia Otwarte Drzwi w zakresie zatrudniania wspomaganego osób z różnym stopniem i rodzajem niepełnosprawności utworzyło przestrzeń do wspólnego dialogu. Do udziału w pierwszym spotkaniu zaproszono przedstawicieli Firm: Sodexo Polska, Fabryka L’orela Polska, Kosmepol Sp. z o.o., SITA Polska, Hotele De Silva.

Obszary tematyczne, które zostały poruszone na pierwszym spotkaniu oraz poddane szczegółowej obejmowały:

  • Przygotowanie zespołu pracowniczego na pracownika z niepełnosprawnością. W jaki sposób szkolić i jak pracować z zespołem by zmieniać ich nastawienie?
  • Szkolenie pracownika z niepełnosprawnością, jak dostosować treść, formę przekazu dla różnych grup niepełnosprawności.
  • W jaki sposób się komunikować czy język był zrozumiały? Warto mieć świadomość, że nie wszyscy rozumieją język korporacyjny, że nasze komunikaty dla innych nie muszą być oczywiste.
  • Sposoby na przekazywanie informacji pomiędzy różnymi osobami: pracownik z niepełnosprawnością, bezpośredni przełożony, pracownik działu HR, trener pracy.
  • Omówienie sytuacji, kiedy brak informacji spowodował straty zarówno dla firmy, jak i pracownika z niepełnosprawnością.
  • Jak wspierać pracę osób niepełnosprawnych by się odnalazły i efektywnie pracowały z wskaźnikami, planami firm korporacyjnych.
  • Sztuka przekazywania negatywnego feedbacku.
  • Jak pracować z osobą z niepełnosprawnością i uchronić siebie i zespół przed jej „zagłaskaniem”.

Forum ma formułę otwartą także dla innych przedstawicieli pracodawców. Jeżeli są Państwo zainteresowani by wspólnie z nami tworzyć tę grupę to zapraszam do kontaktu:
p.sontowska@otwartedrzwi.pl / 519 133 011